بنابراین، ای نفس! بکوش در این ماه ها، دل و بدنت را بیشتر از سایر ماه ها حفظ نموده، کاری بر خلاف احکام الهی انجام نداده و حتی از بلایا و مصیبت هایی که ناشی از قضای اوست راضی باشی.

چون این، ماه حرامی است که احترام آن، بخاطر این که خدای متعال جنگیدن با کفار را در آن ممنوع نموده، بیش از سایر ماه هاست.

بنابراین، باید با طاعت از خدا و بالا بردن رضایت خود از او، احترام این ماه را حفظ نمایی. زیرا خداوند بسیار شکرگزار بوده و با رضایت خود از تو، از رضایت تو از او، تشکر می نماید و اگر از شرافت رضایت او اطلاع داشتی، در راه بدست آوردن آن از بذل جان هم دریغ نمی کردی.(4)

به هر روی، هنگامی که انسان های عصر جاهلیت و زمان های بی خردی در پیش از اسلام، احترام این ماه عزیز را نگه داشته و اقدامی بر خلاف رضای الهی انجام نمی دادند، انسان های عصر دانش و اطلاعات و ایمان آورندگان به خدا و قیامت و رسالت پیامبرش حضرت محمد(ص)، باید بیش از هر کس و هر زمانی، احترام آن را نگه داشته و با رفتار و کردار خویش، آن را عزیز و گرامی بدارند.

أعمال و عبادات ماه ذی قعده:

به هنگام غروب آفتاب و پایان یافتن آخرین دقیقه های آخرین روز ماه شوال، هلال ماه ذی قعده در سمت غرب پدیدار می گردد و بر مؤمنان است که به جستجوی هلال ذی قعده پرداخته و پس از یافتن آن، به مانند استهلال سایر ماه های سال، دعای رؤیت هلال را بخوانند.

در کتاب شریف "الاقبال" برای رؤیت هلال ذی قعده، این دعا توصیه شده است: اَلّلهُمَّ اِنَِّ هذا شَهْرُ ذِی الْقَعْدَة، مِنَ الأشْهُرِ الَّتی اَمَرْتَ بِتَعْظیمِها … (5)

این ماه، به ماه استجابت دعا و حاجت ها معروف است. بنابراین، باید از عبادت در شب ها و روزهای آن و درخواست حوائج از درگاه لایزال الهی غفلت نگردد.

هم چنین این ماه، ماه توبه است و از پیامبر اسلام(ص) روایت شده است، که آن حضرت در روز یکشنبه ماه ذی قعده به اصحابش فرمود: کدامیک از شما می خواهید توبه کنید؟

اصحاب همگی عرض کردند: ای رسول خدا(ص)!  همه ما می خواهیم توبه کنیم.

حضرت فرمود: پس غسل کرده، وضو گرفته و چهار رکعت نماز به جای آورید. در هر رکعت، یک بار سوره حمد، سه بار سوره توحید و یک بار معوذتین [قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق] را بخوانید و آن گاه هفتاد بار استغفار نمایید و در پایان بگویید: " لا حَوْلَ وَ لا قُوّة اِلاّ بِالله" و سپس این دعا را بخوانید: یا عَزیزُ، یا غَفّارُ، اِغْفِرلی ذُنُوبی وَ ذُنُوبَ جَمیع الْمُؤمِنینَ وَ الْمُومِناتِ، فَانّهُ لا یَغْفِرُ الذنّوبَ اِلاّ اَنْتَ.

آن گاه فرمود: بنده ای از امت من چنین عملی را انجام نمی دهد، مگر این که از آسمان به او ندا می رسد: بنده خدا! کردارت را از اول آغاز کن، زیرا توبه ات پذیرفته و گناهانت بخشیده شده است. فرشته ای دیگر از زیر عرش ندا می کند: ای بنده! مبارک باد بر تو و بر خانواده ات و خاندانت. منادی دیگری صدا می زند: در روز قیامت، دشمنانت را از تو راضی می نمایند و ...(6)

پیامبراکرم(ص) در این حدیث شریف، پاداش های زیاد دیگر نقل کرده است، که به جهت اختصار، از ذکر آن ها خودداری می کنیم.

هم چنین درباره روزه گرفتن در روزهای پنج شنبه، جمعه و شنبه این ماه، از پیامبر اسلام(ص) روایت شد: مَنْ صامَ مِنْ شَهْرِ حَرام ثَلاثَه اَیّام: اَلْخَمیس، وَ الْجُمعه وَ السَّبت، کَتَبَ الله لَهُ عِبادة سَنَة.(7)

یعنی هر کسی در ماه حرام (از جمله ماه ذی قعده) روزهای پنج شنبه، جمعه و شنبه را روزه بگیرد، خداوند سبحان، عبادت یک سال را برای وی می نویسد.

آن حضرت در روایت دیگر فرمود: مَنْ صامَ هذِه الثَّلاثة اَیّام کَتَبَ الله تَبارک و تعالی لَهُ عِبادة تِسعمأة، صیام نهارها و قیام لیلها (8)

یعنی: هر کسی این سه روز را روزه بگیرد، خداوند متعال عبادت نهصد سال که روز های آن را با روزه و شب هایش را با نماز و تهجد گذرانده باشد، برای او می نویسد.

به هر روی ، در این ماه شریف یک فرصت دیگری برای بندگان خدا و مومنان خداجوی  فراهم شده و باب رحمت دیگری به رویشان گشوده شده است و هر کس به اندازه ظرفیت و شأنیت خود می تواند از آن بهره برده و کفه ترازوی أعمال صالحه خویش را سنگین تر و در روز قیامت ، خویش را در پیشگاه الهی روسفید تر بیابد.  

 -----------------------------------------------

1- سوره توبه ، آیه 2

2- وسائل الشیعة، ج10، ص 257، حدیث: 13355

3- الفتن ، ص 134

4- المراقبات ، ص 367

5- الاقبال بالأعمال الحسنة، ج2، ص 18

6- الاقبال بالأعمال الحسنة، ج2، ص 18و المراقبات ، ص 368

7- الاقبال بالأعمال الحسنة، ج2، ص 21

8_ همان