روز اول اسفند 1389 مطابق با 16 ربیع الاول 1432 قمری به مناسبت میلاد مسعود درّ عالم خلقت ، عصاره فضیلت و نجابت ، حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی (ص) و هم چنین ولادت با سعادت ششمین اختر تابناک امامت و ولایت ، تبیین کننده مکتب اهل بیت (ع) حضرت امام جعفر صادق (ع) مجلس جشنی در دانشگاه پیام نور قم برگزار گردید و توفیقی برای بنده بود که در آن جلسه حضور یافته و سخنران مجلس باشم .

مقدمه سخنم در باب " جوان و جوانی " از منظر اسلام بود و به همین جهت وارد بحث " مسئولیت های جوانان در عصر انتظار " شدم و به خاطر جذابیت و زیبایی این بحث برای جوانان ، مناسب دیدم خلاصه ای از آن را برای کاربران محترم در این جا به نمایش درآورم . امید است مورد توجه و علاقه آنان قرار گیرد.

جوانان از منظر پیامبر اکرم (ص) و امام جعفر صادق (ع)

الف - پیامبر اکرم (ص) : اوصیکم بالشباب خیراً ، فانّهم ارقّ افئدة . ان الله بعثنی بشیراً و نذیراً فحالفنی الشباب و خالفنی الشیوخ .

یعنی : شما را در باره نیکی و خیر جوانان سفارش می کنم ، چه این که آنان دارای رقیقترین و نرم ترین دل ها هستند. بدرستی که خداوند متعال مرا به مقام بشیر و نذیر ( یعنی پیامبری ) بر انگیخت . پس جوانان با من موافقت و همراهی کردند ولیکن سالخوردگان و کهن سالان با من مخالفت نمودند.

ب- امام جعفر صادق (ع) : علیک بالاحداث فانّهم اسرع الی کل خیر.

یعنی : شما را به نونهالان ( و جوانان ) سفارش می کنم ، زیرا آنان در رسیدن به خیر و نیکی از همه پیشتاز ترند.

در این دو روایت ، توجه اسلام و پیشوایان دینی در ارتباط با جوانان و اهمیت دادن به آنان وعنایت بخشی به افکار و ایده های آن ها کاملا مشهود و محسوس است و دل نگرانی های اولیای الهی درباره جوانان قابل فهم و درک است.

جالب توجه است که غالب تشکیل دهندگان نهضت بزرگ حضرت حجت (ع) را جوانان تشکیل می دهند. حضرت علی (ع) در این باره فرمود : یاران قائم (ع) همه از قشر جوان اند . سالخورده در بین آنان اندک است. نسبت سالخورده ها بر جوانان چون سرمه برای چشم و نمک برای طعام است.

هم چنین روایت شده است که چند روز پیش از قیام حضرت حجت (ع) فردی از جانب وی به مکه می رود و زمینه قیامش را فراهم می کند. در توصیف آن شخص مطالبی گفته شده ، از جمله این که او سید حسینی و یا سید حسنی است. هم چنین گفته شد که وی غلام است که در لسان عربی واژه " غلام " برای مفهوم جوان به کار برده می شود. یعنی نخستین فرستاده آن حضرت به مکه مکرمه یک جوان است. همان گونه که نخستین فرستاده رسول خدا (ص) به یثرب ( مدینه منوره ) یک جوان کم سن و سال به نام مصعب بن عمیر بود. بدین لحاظ موقعیت جوانی از منظر اسلام موقعیت ممتازی است و جوانان پیرو مکتب اهل بیت (ع) باید توجه داشته باشند که گرچه به فرموده پیشوایان معصوم (ع) جوانان آماده پذیرش هر نیکی و خیری هستند ، ولیکن اگر این موقعیت با تحصیل علم و دانش و تهذیب نفس توآم گردد بی تردید ارجحیت و افضلیت خاصی پیدا کرده و آرزو و آمال بلند رسول خدا (ص) را محقق تر می نماید.

مسئولیت های جوانان در عصر انتظار

مسئولیت ها و وظایف جوانان در عصر انتظار را باید به سه دسته تقسیم کرد :

 وظایف جوانان نسبت به خود

1)  فراگیری علم و دانش و مجهز شدن به دانسته ها و آگاهی های روز. قرآن کریم در آیات متعدد این وظیفه را تبیین کرد ، از جمله فرمود : هل یستوی الذین یعلمون والذین لایعلمون.

رسول گرامی اسلام (ص) نیز فرمود : فراگیری علم در جوانی همانند نقش بر سنگ است ولی در دوران پیری همانند نقش بر خاک است که به زودی زایل می گردد.

2) تلاش و کوشش و فعالیت علمی و فرهنگی . باید توجه داشت که صِرف تحصیل علم برای یک جوان کافی نیست ، باید در کنار آن تلاش و کوشش علمی و فرهنگی داشته باشد. خمودی و تن پروری را از خود دور کند.

پیامبر اکرم (ص) فرمود : هر شب ملائکه های آسمان به زمین می آیند و ندا سر می دهند که ای فرزندان آدم تلاش کنید و کوشش نمایید.

3 ) تهذیب نفس و کسب فضایل اخلاقی.

گرچه تهذیب نفس برای همه جوانان زیبنده و زینت بخش است ولیکن برای جوانان منتظر ظهور یک حتمیت و ضرورت محسوب می گردد.

امام جعفر صادق (ع) فرمود : هر کس دوست دارد که از یاران حضرت قائم (ع) باشد ، باید منتظر باشد و در این حال به پرهیز کاری و اخلاق نیکو رفتار نماید. پس چنانچه بمیرد و پس از مردنش قائم (ع) به پاخیزد ، پاداش او همچون پاداش کسی خواهد بود که آن حضرت را درک کرده است. پس کوشش کنید و در انتظار بمانید. گوارا باد شما را ای گروه مشمول رحمت خداوند.

4) اجتناب از گناه و معصیت.

امام زمان (ع) در توقیع شریفی که به مرحوم شیخ مفید (ره) رسانده است فرمود : تنها چیزی که ما را از آنان ( شیعیان ) پوشیده می دارد ، همانا چیزهای ناخوشایندی است که از ایشان به ما می رسد و خوشایند ما نیست و از آنان انتظار نمی رود.

5) تدین و تعهد.

اظهار دین داری و منفعل نبودن دربرابر بی دینان و هم چنین پایبندی به تعهدات دینی و استقامت در انجام اعمال دینی و مذهبی و رنگ عوض نکردن در محیط های آلوده ، از وظایف جوانان منتظر است.

6) خوش خُلقی.

رفتار نیکو و برخورد خوب با دیگران و دوری از تعصب ها و لجاجت های بی منطق و پذیرش گفتار حق اگر چه از مخالف باشد ، از نشانه های مثبت جوانان منتظر است.

7) آگاهی و بصیرت دینی.

دین داری غیر از بصیرت دینی است. چه بسا انسان هایی دین دارند ولی بصیرت دینی ندارند . این گونه دین داران در عصر امام علی (ع) و فرزندانش امام حسن مجتبی (ع) و امام حسین شهید (ع) درد سر های زیادی برای آن بزرگواران به وجود آوردند.امام علی (ع) هنگامی که صدای قرائت زیبای یکی از همین دین داران بی بصیرت را شنید به اطرافیانش فرمود : رُبّ تال القرآن والقرآن یلعنه.

وظایف جوانان نسبت به جامعه

 جوانان منتظر علاوه بر خود ، نسبت به جامعه و محیطی که در آن زندگی می کنند وظایفی دارند که برخی از آن ها عبارت است از :

• 1) آماده سازی جامعه .

آماده سازی جامعه در جهت معرفت و شناخت حضرت حجت (ع) و فراهم آوری زمینه ظهور و قیام آن حضرت و برپایی حکومت جهانی مهدوی.

امام محمد باقر (ع) فرمود : بر شیعیان واجب است که خود را جهت اطاعت امام بر حق و انتظار فرج او ملتزم سازند و برای یاری نمودنش مهیا باشند.

• 2) دفاع از دستاوردهای انقلاب اسلامی.

نظام جمهوری اسلامی که از دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی (ره) است و در دنیا از اندیشه ظلم ستیزی و استکبار گریزی حمایت کرده و ایده حکومت واحد جهانی به رهبری حضرت حجت (ع) را تبلیغ می نماید ، در واقع زمینه ساز ظهور و قیام آن حضرت است و دفاع از آن واجب و بلکه از اوجب واجبات است .

• 3) حمایت و اطاعت از ولی فقیه.

در دنیا حکومت های گوناگونی وجود داشته و افراد مختلفی در راس حکومت قرار دارند که هیچ کدام آن ها مورد پذیرش واقعی اسلام و مذهب نیست. تنها حکومت برحق و قابل دفاع شرعی حکومتی است که بر مبانی دینی و مذهبی بنا شده باشد. حکومت جمهوری اسلامی در کشور عزیز ایران همان حکومت بنا شده بر مبنای دین و مذهب است. ولی فقیه در راس آن قرار دارد که در عصر غیبت در جایگاه امام معصوم (ع) قرار دارد. دفاع از وی وبالا تر ازآن ، اطاعت از وی بر همگان ، به ویژه بر جوانان منتظر واجب و لازم است که امروزه در شخصیت کم نظیر حضرت آیت الله خامنه ای تبلور یافته است.

• 4) دفع شبهه های دشمنان.

هر روز شبهه های متعددی علیه نظام جمهوری اسلامی و مذهب بالنده تشیع توسط ایادی استکبار پخش و نشر می گردد و اذهان مردم ، مخصوصا ساده لوحان را مشوش می کند . بسیاری از ماهواره ها ، تلوزیون ها ، رادیوها ، روزنامه ها ، مجلات  ، سایت ها ، شبکه ها ، وبلاگ ها و انجمن های گفتگوی اینترنتی و کتاب های رنگارنگ در ایران و سراسر جهان از جانب استکبار بین المللی به سرکردگی آمریکا ، انگلیس و رژیم اشغالگر قدس ماموریت چنین هجمه های ناجوانمردانه را بر عهده دارند. وهابیت منحرف و گمراه یکی از ملعبه ها و صحنه گردان های رسوای این میدان است.

بر جوانان منتظر لازم است که خود را در برابر چنین تهاجماتی آماده کرده و پاسخ های لازم را با ابزار های نوین بدهند و توطئه های دشمنان را خنثی کنند.

وظایف جوانان نسبت به حضرت حجت (ع)

اما وظایفی که جوانان در برابر حضرت حجت (ع) دارند به طور فهرستوار اشاره می کنم :

• 1) شناخت حضرت حجت (ع) و معرفت نسبت به وی و مطالعه در احوال و شخصیت بی نظیر آن حضرت و کیفیت ظهور ، قیام و تشکیل حکومت مهدوی .
• 2) فرهنگ انتظار و داشتن روحیه زیارت طلعت رشید آن حضرت.
• 3) ناراحت و محزون بودن به خاطر عدم دسترسی به آن حضرت . روایت است که امام جعفر صادق (ع) از این که شیعیان در زمان غیبت سرگردانند و از طرف مخالفان در دل آن ها شک و شبهه ایجاد می شود ، اشک می ریزد و شب ها به خواب نمی رود.
• 4) دعا کردن برای حضرت حجت (ع) و سلامتی و تندرستی وی را از خدا خواستن.
• 5) صدقه دادن به نیازمندان برای سلامتی وجود نازنین آن حضرت.
• 6) انجام حج و یا عمره به نیابت از آن حضرت.
• 7) بر خاستن به هنگام شنیدن نام مبارک آن حضرت به قصد تعظیم ، به خصوص لفظ " قائم " .

روایت است که امام رضا (ع) هنگامی که کلمه " قائم " را می شنید ، می ایستاد و دست مبارک خود را بر سر می گذاشت.

• 8) دعا برای حفظ ایمان و استواری اندیشه های دینی خویش .
• 9) استمداد از حضرت حجت (ع) در سختی ها و گرفتاری ها.

در پایان امید وارم این گفتارم مرضی رضای الهی بوده و خرسندی و خوشحالی سرورم حضرت حجت (ع) را در پی داشته باشد و جوانان میهن عزیزمان ایران و همه جوانان پیرو اهل بیت (ع) را برای فراهم آوری زمینه ظهور و قیام امام زمان (ع) توفیق عنایت بفرماید