السلام علیک یا ثامن حجج المهدیین ، السلام علیک یا حجت الله علی خلقه اجمعین
السلام علیک یا ابو الحسن الثانی ، الامام الرضا المرتضی
یا علی بن موسی و رحمة الله و برکاته .
ای راهب کلیسا کمتر بزن به ناقوس خاموش کن صدا را نقاره می زند طوس
آیا مسیح ایران کم داده مرده را جان بردار جان خود را با ما بیا به پابوس
آن جا که خادمینش از روی زایرینش گَرد سفر بگیرند با بالِ ناز طاووس
میلاد مسعود نور العالمین ، ضیاء المشرقین ،شمس الشموس ، سلطان سریر ارتضا، ابو الحسن الثانی حضرت امام علی بن موسی الرضا (ع) ، پیشوای هشتم شیعیان جهان را به فرزند برومندش حضرت حجت بن الحسن امام زمان (ع) و به رهبر معظم انقلاب اسلامی و علمای اعلام و عموم شیعیان و محبان اهل بیت (ع) تبریک و تهنیت عرض می کنم .
یازدهم ذیقعده امسال مصادف با اول آذر 1386 سالروز ولادت با سعادت امام رضا (ع) است .
آن حضرت در یازدهم سال 148 هجری قمری ، تنها پانزده روز پس از شهادت جد گرامی اش امام جعفر صادق (ع) ، در مدینه منوره دیده به جهان گشود و زمین و آسمان را با نور چهره اش منور کرد.
از مادر مکرمه اش نقل شده است : هنگامی که به فرزند بزرگوارم حامله بودم ، به هیچ وجه در خود احساس حمل و سنگینی نمی کردم و چون به خواب می رفتم صدای تسبیح و تهلیل و تمجید حق تعالی از درون خود می شنیدم و از این باب خائف و ترسناک می شدم . ولی هنگامی که بیدار می شدم صدایی نمی شنیدم . چون آن فرزند سعادتمند از من متولد شد ، دست های خود را بر زمین گذاشت و سرش به سوی آسمان بلند کرد و لب های مبارکش حرکت می کرد و سخنی می گفت که نفهمیدم و در آن ساعت پدرش امام موسی کاظم (ع) نزد من آمد و فرمود : کرامت پروردگارت بر تو گوارا باد ای نجمه . [1]
البته در تاریخ تولدش اتفاق نظری بین مورخان و سیره نویسان نیست . علاوه بر قول فوق ، برخی سال 151 و برخی دیگر سال 153 هجری ، یعنی پنج سال پس از شهادت جدش امام جعفر صادق (ع) را بیان کرده اند.
پدر گرامی اش حضرت امام موسی کاظم (ع) امام هفتم شیعیان است . بدین لحاظ نسب شریفش بدین شرح می باشد : موسی الکاظم ، بن جعفر الصادق ، بن محمد الباقر ، بن علی السجاد ، بن الحسین الشهید ، بن علی المرتضی ، بن ابی طالب ، بن عبد المطلب ( صلوات الله علیهم اجمعین ) . جملگی ، از بهترین های زمین بوده و غیر از رسول خدا (ص) کسی از جهت نجابت ، ایمان ، تقوا ، وارستگی ، علم و فضیلت به پایشان نمی رسید.
مادرش نجمه خاتون نیز از خوبان و صالحات عصر خویش بود و در محضر ام حمیده ( همسر امام جعفر صادق (ع) و مادر امام موسی کاظم (ع) ) به رشد و تکامل رسید و به درجه ای رسید که شایستگی مادری فرزندی چون امام رضا (ع) را به دست آورد . برای این بانوی فاضله نام های دیگری چون : تکتم ، اروی ، سکن ، ام البنین ، شقرا ، خیزران ، سمانه ، مرسیه ( مارسیه ) صقر و طاهره نیز ذکر شد.
امام رضا (ع) سرآمد فرزندان عالی مقام امام موسی کاظم (ع) و علویان صاحب نام عصر خویش و اسوه و الگوی همه نیکان بود و امام موسی بن جعفر (ع) بار ها بر فضل و برتری وی و جانشینی اش تاکید نمود . از جمله در روایتی فرمود : ان إبنی علی أکبر ولدی، و آثرهم عندی ، و أحبهم الی ، و هو ینظر معی فی الجفر ، و لم ینظر فیه إلا نبی أو وصی نبی . [2]
یعنی : فرزندم علی ( رضا) از بزرگترین و با موقعیت ترین فرزندان من است و من او را از سایرین دوستر می دارم و او با من در جفر ( کتاب ویژه معصومین – ع - ) نظر می افکند ، همان کتابی که جز پیامبر و یا جانشین پیامبر نمی تواند به آن بنگرد .
زندگی و حیات سیاسی و اجتماعی امام رضا (ع) به مانند سایر امامان معصوم (ع) دارای فراز و نشیب های زیادی بود . ولیکن در بین همه آن ها دو مورد بیش از همه جلب نظر می کرد :
یکی این که آن حضرت صاحب فرزندی نشد مگر در سن 48 سالگی که خداوند متعال در این سنین ، فرزند دلبندش امام محمد تقی (ع) را به وی عنایت فرمود .
دوم این که آن حضرت با اصرار مامون عباسی ، به خراسان سفر و ولایت عهدی وی را پذیرفت و حدود سه سال این مقام را بر عهده داشت تا این که به دستور همین خلیفه جاه طلب به شهادت رسید .
شایان ذکر است که مامون عباسی ( هفتمین خلیفه از سلسله خلفای عباسیان ) پس از پیروزی بر برادر خودش امین عباسی ، امام رضا (ع) را با اجبار و اکراه از مدینه به سمت خراسان کوچ داد و در شهر " مرو " پایتخت موقتش در خراسان ، از وی استقبال و وی را به ولایت عهدی برگزید و از مردم برایش بیعت گرفت . مامون در ظاهر برای آن حضرت احترام ویژه قائل بود و وی را بر همگان مقدم می داشت ولی در باطن به مقام علمی و اجتماعی آن حضرت رشک می برد و آن را در خود پنهان می نمود . سر انجام با توطئه ای ناجوانمردانه و نا بخردانه آن حضرت را در هنگام بازگشت به عراق ، در طوس به شهادت رسانید و آن رابرای همیشه مکتوم نگه داشت . ولی با آگاه سازی امامان بعدی و اصحاب و یاران مخصوص آن گرامیان ، دسیسه اش بر ملا شد و این خلیفه مرموز در نزد همگان رسوا گردید .
به هر روی هر دو مطلب اشاره شده جای بحث و بررسی زیادی دارد و نیاز به مجال و فرصت دیگری دارد که حق مطلب را به طور مستوفی بیان و بررسی کرد .
در پایان بار دیگر درود و سلامی بر روح پاک این امام همام (ع) ارسال می کنیم : اللهم صل علی علی بن موسی الرضا عبدک و ولی دینک ، القائم بعدلک ، والداعی الی دینک و دین آبائه الصادقین ، صلوة لا یقوی علی احصائها غیرک .
. وقایع الایام ، شیخ عباس قمی ، ص 90